Η τέχνη της Γκαντάρα και ο Δρόμος του Μεταξιού

Επισκέπτες στην έκθεση «Γκαντάρα, κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού», που συνδιοργανώθηκε από το Μουσείο του Παλατιού και το Τμήμα Αρχαιολογίας και Εθνικής Κληρονομιάς και Πολιτισμού του Πακιστάν, στο Μουσείο του Παλατιού στο Πεκίνο, 3 Ιουνίου 2023.(Φωτογραφία: Cri Greek/Εύα Παπαζή)

Η έκθεση «Γκαντάρα, κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού», αναφέρεται στην αρχαία χώρα Γκαντάρα, μεγάλο μέρος της οποίας σήμερα βρίσκεται στην περιοχή του Πακιστάν και έχει διοργανωθεί από τον Σύνδεσμο Πακιστάν – Κίνας, παρουσιάζοντας τις καλλιτεχνικές ανταλλαγές μεταξύ της Κίνας και του Πακιστάν.

Η έκθεση παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο Επαρχιακό Μουσείο του Γκανσού στην βορειοδυτική Κίνα, επιδεικνύοντας την βουδιστική τέχνη της Γκαντάρα σε μια περιοχή που έπαιξε ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στις πολιτιστικές ανταλλαγές κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού.

Ταξιδεύοντας στα πασίγνωστα Σπήλαια Μογκάο του Γκανσού, μπορούμε να δούμε καθαρά στις τοιχογραφίες και τα αγάλματα τον επηρεασμό από την ελληνοβουδιστική τέχνη της Γκαντάρα. Αρχαιολόγοι από την Κίνα και το Πακιστάν συνεργάζονται σταθερά από το 2004 με αποτέλεσμα αυτή τη θαυμάσια έκθεση που αρχικά παρουσιάστηκε στο Μουσείο της Απαγορευμένης Πόλης στο Πεκίνο.

Η Γκαντάρα, στην αρχαιότητα βρισκόταν στο σημερινό βορειοδυτικό Πακιστάν και σε τμήματα του ανατολικού Αφγανιστάν  και ήταν ιστορικά ένας τόπος που ένωνε την Ινδία, την Περσία και άλλα μακρινά πολιτιστικά κέντρα όπως η αρχαία Ελλάδα και η Κίνα. Πολλά αγαθά όπως έργα τέχνης μεταφέρονταν στον Δρόμο του Μεταξιού  με αποτέλεσμα να διαδοθεί και η τέχνη της Γκαντάρα.

Η βουδιστική τέχνη της Γκαντάρα είναι ένα μοναδικό στυλ τέχνης που συνδυάζει επιρροές από την ελληνική τέχνη και την βουδιστική τέχνη. Η τέχνη της Γκαντάρα άσκησε με την σειρά της επιρροή στις γειτονικές περιοχές όπου οι άνθρωποι ακολούθησαν τον Βουδισμό όπως η Κίνα και άλλες χώρες της Άπω Ανατολής και επίσης δημιούργησε τις πρώτες εικόνες του Βούδα (στα κινέζικα λέγεται "佛": fó) μια και πριν από τη γέννηση αυτής της τέχνης, δεν υπήρχαν εικόνες του, αντιθέτως οι άνθρωποι λάτρευαν πράγματα που σχετίζονται με αυτόν, όπως τα ίχνη του και το τουρμπάνι του.

Η έκθεση περιλαμβάνει αντικείμενα από την Γκαντάρα, όπως πέτρινα γλυπτά του Βούδα και διαφόρων Μποντισάτβα, θραύσματα βουδιστικών παγόδων, χρυσά και ασημένια αντικείμενα και κοσμήματα. Τα ευρήματα αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της περιοχής, από τον 2ο αιώνα π.Χ. έως τον 10ο αιώνα μ.Χ. και προέρχονται από επτά μουσεία του Πακιστάν καθώς και από την συλλογή του Μουσείου του Παλατιού στο Πεκίνο.