Πώς θα φτάσει η Κίνα στο μέγιστο της χρήσης άνθρακα και πετρελαίου στην προσπάθειά της για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

Φωτογραφία που τραβήχτηκε απο drone στις 13 Νοεμβρίου 2025 δείχνει ένα υπεράκτιο φωτοβολταϊκό έργο στην πόλη Ντονγκίνγκ, στην επαρχία Σαντόνγκ της ανατολικής Κίνας. (Φωτογραφία από Zhou Guangxue/Xinhua)

Καθώς η Κίνα προχωρά προς τον στόχο της για το αποκορύφωμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα το 2030, τα επόμενα πέντε χρόνια – ο επόμενος εθνικός κύκλος προγραμματισμού – θα είναι κρίσιμα. Με τον άνθρακα και το πετρέλαιο να παραμένουν στο επίκεντρο του ενεργειακού συστήματος, θα διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στις προσπάθειες της χώρας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Καθώς η «προσπάθεια για την επίτευξη της μέγιστης κατανάλωσης άνθρακα και πετρελαίου» αποτελεί μέρος των συστάσεων της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας για τη διαμόρφωση του 15ου Πενταετούς Σχεδίου (2026-2030) όπως παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα, πώς θα επιτύχει ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στον κόσμο αυτόν τον στόχο, διασφαλίζοντας παράλληλα την ενεργειακή ασφάλεια;

Η στροφή της Κίνας προς την καθαρή ενέργεια έχει αποκτήσει δυναμική από το 2020, όταν η χώρα δεσμεύτηκε να φτάσει στο αποκορύφωμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030 και να επιτύχει την ουδετερότητα άνθρακα έως το 2060. Το μερίδιο των μη ορυκτών καυσίμων στη συνολική κατανάλωση ενέργειας της χώρας έχει αυξηθεί σύμφωνα με τους εθνικούς στόχους, παράλληλα με τη δημιουργία του μεγαλύτερου και ταχύτερα αναπτυσσόμενου συστήματος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον κόσμο.

Τα επόμενα πέντε χρόνια, η Κίνα σχεδιάζει να επιταχύνει την κατασκευή ενός νέου τύπου ενεργειακού συστήματος, στο οποίο οι μη ορυκτές πηγές θα αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα με ασφαλή, αξιόπιστο και ομαλό τρόπο.

Ακολουθώντας την αρχή της διατήρησης ενός σταθερού ενεργειακού εφοδιασμού, η κατανάλωση άνθρακα θα μειωθεί σταδιακά, ενώ η εναπομένουσα χρήση θα γίνει πιο καθαρή και αποδοτική. Ταυτόχρονα, η Κίνα θα επιταχύνει την ανάπτυξη σημαντικών βάσεων καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας στο βορειοδυτικό τμήμα, της υδροηλεκτρικής ενέργειας στο νοτιοδυτικό τμήμα, των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και των παράκτιων πυρηνικών έργων. Νέες πηγές ενέργειας, όπως το βιοαέριο, τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα και η γεωθερμική ενέργεια, θα αναπτυχθούν με βάση τις τοπικές συνθήκες.

Καθώς η κατανάλωση άνθρακα και πετρελαίου φτάνει στο αποκορύφωμά της, οι σχετικές βιομηχανίες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις. Ως απάντηση, η Κίνα σχεδιάζει να βελτιστοποιήσει τη διάταξη και τις δομές της βιομηχανίας, επεκτείνοντας το μερίδιο της προηγμένης παραγωγικής ικανότητας και καταργώντας σταδιακά την αναποτελεσματική εξόρυξη άνθρακα και διύλιση πετρελαίου.

Οι επίσημες προβλέψεις δείχνουν ότι έως το 2030, τα ορυκτά καύσιμα θα αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 75% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας.

Η κατανάλωση άνθρακα αναμένεται να κορυφωθεί γύρω στο 2027, με τη ζήτηση από δομικά υλικά και χάλυβα να μειώνεται σταδιακά. Η συνολική κατανάλωση πετρελαίου θα φτάσει πιθανώς στο αποκορύφωμά της γύρω στο 2026, καθώς η χρήση διυλισμένων προϊόντων πετρελαίου για καύσιμα έχει ήδη κορυφωθεί και η ζήτηση για πρώτες ύλες πετροχημικών θα διατηρήσει μέτρια ανάπτυξη.

Η επίτευξη της κορύφωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα δεν αποτελεί το τερματισμό. Τον Σεπτέμβριο του 2025, η Κίνα παρουσίασε τις νέες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές της, θέτοντας φιλόδοξους στόχους για το 2035, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε ολόκληρη την οικονομία κατά 7% έως 10% από τα μέγιστα επίπεδα, της αύξησης του μεριδίου των μη ορυκτών καυσίμων στη συνολική ενεργειακή κατανάλωση σε πάνω από 30% και της επέκτασης της εγκατεστημένης ισχύος της αιολικής και ηλιακής ενέργειας σε πάνω από έξι φορές τα επίπεδα του 2020.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι νέες δεσμεύσεις σηματοδοτούν την είσοδο της Κίνας σε μια πιο ολοκληρωμένη και συστηματική φάση ανάπτυξης με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και ανθεκτικότητα, ενισχύοντας την ευθύνη της χώρας στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής και προσδίδοντας μεγαλύτερη βεβαιότητα και σταθερότητα στη διεθνή κλιματική διακυβέρνηση.