Ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης προωθεί το διεθνές κράτος δικαίου μέσω της καινοτομίας και βελτιώνει την παγκόσμια διακυβέρνηση

Από τον He Yin, Λαϊκή Καθημερινή

Ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι παρευρίσκεται στην τελετή υπογραφής της Σύμβασης για την Ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης (IOMed) και εκφωνεί ομιλία, στην Ειδική Διοικητική Περιοχή Χονγκ Κονγκ της νότιας Κίνας, 30 Μαΐου 2025. (Φωτογραφία/CMG)

Στις 30 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε στο Χονγκ Κονγκ η τελετή υπογραφής της Σύμβασης για την ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης (International Organization for Mediation - IOMed). Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι από 85 χώρες της Ασίας, της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης, καθώς και από σχεδόν 20 διεθνείς οργανισμούς. Μεταξύ αυτών, 33 χώρες υπέγραψαν τη σύμβαση επί τόπου, καθιστώντας τις ιδρυτικά μέλη του Διεθνούς Οργανισμού.

Η ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης σηματοδοτεί ένα καινοτόμο βήμα στο διεθνές κράτος δικαίου και μια σημαντική πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Νότου για την από κοινού προώθηση μεταρρυθμίσεων και βελτιώσεων στην παγκόσμια διακυβέρνηση. Έχει μεγάλη σημασία στην ιστορία των διεθνών σχέσεων και αποδεικνύει πλήρως τη δέσμευση της Κίνας να συνεισφέρει με τη σοφία και τις λύσεις της στην παγκόσμια ανάπτυξη και πρόοδο.

Η ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης αποτελεί υλοποίηση των σκοπών και των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Αποτελεί σημαντικό δημόσιο αγαθό στον τομέα του κράτους δικαίου για την καλύτερη παγκόσμια διακυβέρνηση.

Η διαμεσολάβηση, όπως αναφέρεται σαφώς στο άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είναι ένα από τα πρώτα μέσα που πρέπει να δοκιμάζονται στην αναζήτηση ειρηνικών λύσεων σε διεθνείς διαφορές. Ωστόσο, πριν από τη δημιουργία του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης, δεν υπήρχε ειδικός διακυβερνητικός νομικός οργανισμός για την επίλυση διεθνών διαφορών μέσω διαμεσολάβησης.

Ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης καλύπτει αυτό το θεσμικό κενό με τη διαμεσολάβηση σε διαφορές μεταξύ κρατών, μεταξύ κρατών και επενδυτών από άλλες χώρες, καθώς και σε διεθνείς εμπορικές διαφορές, σύμφωνα με τη βούληση όλων των μερών. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη του διεθνούς κράτους δικαίου.

Αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα των κύριων νομικών συστημάτων, ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης σέβεται την αυτονομία των ενδιαφερόμενων μερών και προσφέρει πλεονεκτήματα όπως μεγαλύτερη ευελιξία, οικονομική αποδοτικότητα, ευκολία και αποτελεσματικότητα. Συμπληρώνει και δημιουργεί συνέργειες με τη δικαστική διαδικασία, τη διαιτησία και άλλους υπάρχοντες μηχανισμούς επίλυσης διεθνών διαφορών, ενισχύοντας έτσι τη συνολική αποτελεσματικότητά τους.

Καθώς ο κόσμος εισέρχεται σε μια νέα περίοδο αναταραχής και μετασχηματισμού, η παγκόσμια ζήτηση για έγκαιρη και αποτελεσματική επίλυση συγκρούσεων και η ανάγκη διαφύλαξης μακροπρόθεσμων σχέσεων συνεργασίας γίνονται όλο και πιο έντονες.

Η πρόταση για τη δημιουργία του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης έχει λάβει ευρεία διεθνή υποστήριξη και ενεργή ανταπόκριση, αντανακλώντας τη συνεπή δέσμευση της Κίνας για την προώθηση της ειρήνης και την επίλυση συγκρούσεων στη διεθνή σκηνή.

Από τη διευκόλυνση της συμφιλίωσης μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν στο Πεκίνο, έως την προώθηση των ενδοπαλαιστινιακών συνομιλιών συμφιλίωσης και την υπογραφή της Διακήρυξης του Πεκίνου για τον τερματισμό της διαίρεσης και την ενίσχυση της παλαιστινιακής εθνικής ενότητας, και έως την ανάληψη εποικοδομητικού ρόλου στην προώθηση της πολιτικής επίλυσης της κρίσης στην Ουκρανία, της παλαιστινιακής-ισραηλινής σύγκρουσης και των ζητημάτων που σχετίζονται με την Κορεατική Χερσόνησο και τη Μιανμάρ, η Κίνα υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι οι διαφορές πρέπει να αντιμετωπίζονται με πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και διευθέτησης. Υποστηρίζει την οικοδόμηση συναίνεσης μέσω διαλόγου και διαβούλευσης, την προώθηση της ανάπτυξης μέσω της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας και την επίλυση προβλημάτων με όραμα για το μέλλον, προσφέροντας κινεζική σοφία στις χώρες που αναζητούν ειρηνικές λύσεις σε συγκρούσεις και διαφορές.

Οι αρχές της επίλυσης των διαφορών μέσω του διαλόγου και της διαμεσολάβησης είναι κοινά αποδεκτές σε όλους τους πολιτισμούς. Ο κινεζικός πολιτισμός, βαθιά ριζωμένος στην αξία της αρμονίας, υποστηρίζει από καιρό την ειρηνική συνύπαρξη. Η νομική του παράδοση εκτιμά τη συμφιλίωση και τη μη βίαιη επίλυση των συγκρούσεων, κάτι που συνάδει στενά με τις αρχές του σύγχρονου διεθνούς δικαίου για την ειρηνική επίλυση των διαφορών.

Ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι (κέντρο, πρώτο πλάνο) ποζάρει σε μια ομαδική φωτογραφία με άλλους αξιωματούχους στην τελετή υπογραφής της Σύμβασης για την Ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης (IOMed) στην Ειδική Διοικητική Περιοχή του Χονγκ Κονγκ στη νότια Κίνα, στις 30 Μαΐου 2025. 

Ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης δεν επιβάλλει δεσμευτικές αποφάσεις, αλλά παρέχει μια αμερόληπτη πλατφόρμα για εθελοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών. Τηρεί τις αρχές της εθελοντικής συμμετοχής, της ισότιμης διαβούλευσης και του αμοιβαίου οφέλους, σέβεται τις νόμιμες ανησυχίες όλων των μερών και επιδιώκει αμοιβαία επωφελείς λύσεις, απεικονίζοντας με ζωντανό τρόπο τη σοφία της αρμονίας και της ειρηνικής συνύπαρξης.

Μακροπρόθεσμα, η γέννηση του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης μπορεί να βοηθήσει στην υπέρβαση της νοοτροπίας του «εσύ χάνεις-εγώ κερδίζω», να προωθήσει την φιλική επίλυση διεθνών διαφορών και να καλλιεργήσει πιο αρμονικές διεθνείς σχέσεις.

Ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης είναι ένα νομικό δημόσιο αγαθό για τη βελτίωση της παγκόσμιας διακυβέρνησης, στο οποίο συμβάλλουν οι χώρες του Νότιου Ημισφαιρίου. Θα συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση της διεθνούς ισότητας και δικαιοσύνης.

Καθώς η τάση προς έναν πολυπολικό κόσμο και μεγαλύτερη δημοκρατία στις διεθνείς σχέσεις κερδίζει έδαφος, οι χώρες του Νότιου Ημισφαιρίου έχουν μετατραπεί από «σιωπηλή πλειοψηφία» στην διεθνή πολιτική σε σημαντική δύναμη για τη διατήρηση της ειρήνης, την προώθηση της ανάπτυξης και τη βελτίωση της παγκόσμιας διακυβέρνησης.

Οι χώρες του Νότου έχουν υποστηρίξει ενεργά και συμμετάσχει στη δημιουργία του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολάβησης, αναγνωρίζοντάς το ευρέως ως σύμφωνο με τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και αντανακλώντας τις αξίες του σεβασμού, της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, της δικαιοσύνης και της αρμονίας. Ο Διεθνής Οργανισμός Διαμεσολάβησης θεωρείται ευρέως ως ένα αποτελεσματικό μέτρο για την ενίσχυση του πολυμερισμού.

Κοιτώντας προς το μέλλον, ο οργανισμός θα διατηρήσει το αληθινό πνεύμα του κράτους δικαίου, θα επιτύχει ισορροπία μεταξύ διαδικαστικής δικαιοσύνης και ουσιαστικής δικαιοσύνης, θα επεκτείνει τη συμμετοχή των αναπτυσσόμενων χωρών και θα κατευθύνει τους μηχανισμούς επίλυσης διεθνών διαφορών προς μεγαλύτερη ισότητα και συμμετοχικότητα, αυξάνοντας έτσι την εκπροσώπηση και τη φωνή του Παγκόσμιου Νότου στην παγκόσμια διακυβέρνηση.

Το προοίμιο του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών δηλώνει επίσημα τη δέσμευση «να ασκούμε την ανεκτικότητα και να ζούμε ειρηνικά μεταξύ μας ως καλοί γείτονες, και να ενώνουμε τις δυνάμεις μας για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας». Αυτή η φιλοδοξία αντικατοπτρίζει το κοινό όραμα της διεθνούς κοινότητας.

Κοιτώντας προς το μέλλον, εφόσον όλα τα μέρη κάνουν καλή χρήση της διαμεσολάβησης και αντιμετωπίζουν τις διαφορές με αμοιβαία κατανόηση, μπορούν να μετατρέψουν τις συγκρούσεις σε συνεργασία, να αντικαταστήσουν την αντιπαράθεση με τον διάλογο και να προχωρήσουν στην πορεία προς την οικοδόμηση μιας κοινότητας με κοινό μέλλον για την ανθρωπότητα.