Ματια στην Οικονομία: Φόβοι για την έναρξη ζημιογόνου εμπορικού πολέμου μεταξυ ΕΕ-Κίνας λόγω των δασμών στα ηλεκτρικά οχήματα

Επισκέπτες στο περίπτερο της BYD(Built Your Dreams, κινεζική μάρκα ηλεκτρικών οχημάτων) στην Γερμανική έκθεση Automechanika στη Φρανκφούρτη, 11/9/2024. Πηγή: Xinhua, Zhang Fan)

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιβάλει δασμούς στα κινεζικής κατασκευής ηλεκτρικά οχήματα (EVs) έχει εγείρει ανησυχίες στη κατεύθυνση ενός πιθανού εμπορικού πολέμου. Παρά τις παρατεταμένες προσπάθειες των Κινέζων κατασκευαστών να βρεθεί συμβιβαστική λύση, αυτό δε κατέστει δυνατό. Η απόφαση ταυτη πάραυτα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις εντός της ομάδας των ηγετών, με αρκετούς από αυτούς να εκφράζουν φόβους για τις πιθανές οικονομικές συνέπειες

Αυξάνεται η αντίθεση των ηγετών της ΕΕ έναντι των δασμών

Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν ασκήσει δημοσίως κριτική στην απόφαση της ΕΕ. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες, κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, κάλεσε την ΕΕ να επανεξετάσει τις αποφάσεις της ως προς τους δασμούς. Παρόμοιες ανησυχίες εξέφρασε και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ενώ ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον προειδοποίησε ότι ένας πιθανός εμπορικός πόλεμος θα επιφέρει ζημιές τόσο τις ευρωπαϊκές όσο και τις κινεζικές βιομηχανίες. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν χαρακτήρισε τους δασμούς «βάρβαρη» τιμωρία, υπενθημίζοντας την ανάγκη για δίκαιο ανταγωνισμό.

Ο πολιτικός αναλυτής Μλάντεν Πλέσε υποστήριξε ότι πολλοί πιστεύουν πως η επιβολή δασμών αποτελεί ένα ακόμη βήμα στη κατεύθυνση ενός νέου εμπορικό πόλεμο που θα πλήξει την ευρωπαϊκή οικονομία. Ο Γερμανός ειδικός στα αυτοκίνητα Φέρντιναντ Ντούνενχοφερ προειδοποίησε ότι τέτοιες πολιτικές μπορεί να ωθήσουν τους Ευρωπαίους κατασκευαστές να επενδύσουν περισσότερο στην Κίνα, τη μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο.

Ο Γερμανός υπουργός Μεταφορών Φόλκερ Βίσσινγκ, δήλωσε αντίθετος στους δασμούς, τόνισε ότι ο ανταγωνισμός και οι ανοιχτές αγορές είναι η ακρογωνιαία λίθος στην ανάπτυξη της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γιόνας Γκαρ Στέρε, αν και η χώρα του βρίσκεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε ότι οι καταναλωτές της Νορβηγίας θα πρέπει να έχουν ελέυθερη πρόσβαση στα οχήματα που προτιμούν, επισημαίνοντας τον αρνητικό αντίκτυπο της απόφασης που έλαβαν τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Επισκέπτες στο περίπτερο της Geely (κινεζική μάρκα ηλεκτρικών οχημάτων) στην Γερμανική έκθεση Automechanika στη Φρανκφούρτη, 11/9/2024. Πηγή: Xinhua, Zhang Fan)

Οι επιπτώσεις της απόφασης στους κατασκευαστές και του καταναλωτές

Οι αναλυτές εξηγούν πως οι δασμοί της ΕΕ θεσπίζονται για τη προστασία των Ευρωπαίων κατασκευαστών. Ενδέχεται όμως τελικά να αυξήσουν τις τιμές και να περιορίσουν την πρόσβαση των καταναλωτών στα προσιτά κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα. Η Γερμανία, που φιλοξενεί μια ακμάζουσα αυτοκινητοβιομηχανία, θα μπορούσε να δει μείωση του ανταγωνισμού, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη οικονομικότερων ευρωπαϊκών ηλεκτρικών μοντέλων.

Ο Ρίκο Λούμαν, ανώτερος οικονομολόγος στην ING, σημείωσε ότι οι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν πλεονέκτημα στην παγκόσμια αγορά λόγω της ταχείας ανάπτυξη της καινοτόμου παραγωγής τους. Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από κινεζικά εξαρτήματα. Συνεπώς θα βρεθούν σε δυσχερή θέση καθώς οι δασμοί αυξάνουν το κόστος του. Ο Σιορς Τεν Τίγε, από την Ολλανδική Ένωση Οδηγών Ηλεκτρικών Οχημάτων, τόνισε ότι οι υψηλότερες τιμές θα δυσκολέψουν τους καταναλωτές που προσβλέπουν στη χρήση των πράσινων οχημάτων. Ο καθηγητής Μάρτεν Στάινμπουχ από την άλλη προειδοποίησε ότι η καθυστέρηση στη πράσινη μετάβαση και τη χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων θα περιορίσει τη χρηματοδότηση στους τομείς της έρευνας και ανάπτυξης των αντίστοιχων τεχνολογιών.

Η απόφαση αποτελεί απειλή για την Πράσινη Μετάβαση της ΕΕ

Εκτός από τις οικονομικές ανησυχίες, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι δασμοί ενδέχεται να απειλήσουν τους πράσινους στόχους της ΕΕ. Ο Πιότρ Γκαντζινόφσκι, πρώην αρχισυντάκτης της πολωνικής εφημερίδας Trybuna, υπογράμμισε ότι η συνεργασία με την Κίνα στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων είναι κρίσιμη για την επίτευξη των πράσινων στόχων της Ευρώπης. Προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα επιβραδύνουν την προώθηση των ηλεκτρικών οχημάτων, ειδικά σε χώρες με χαμηλά ποσοστά υιοθέτησης των EV.

Ο Έρικ ντε Κεουλένεερ, καθηγητής στο Solvay Brussels School, κάλεσε τους πολιτικούς της ΕΕ να εξετάσουν προσεκτικά τον αντίκτυπο των δασμών στην πράσινη μετάβαση της Ευρώπης. Οι προσιτές κινεζικές μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων παίζουν κομβικό ρόλο στη μείωση του τελικού κόστους των οχημάτων. Από την άλλη ο πρωην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ντικ Ροσέ(Ιρλανδία) αμφισβήτησε τη λογική των δασμών, υπογραμμίζοντας ότι η τεχνολογική πρόοδος είναι το κλειδί για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης.

Συμπερασματικά, η απόφαση της ΕΕ να επιβάλει δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα έχει προκαλέσει έντονη αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη. Ενώ στόχος είναι η προστασία της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, οι δασμοί αυτοί θα μπορούσαν να περιορίσουν τον ανταγωνισμό, να αυξήσουν τις τιμές και να καθυστερήσουν την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης. Καθώς οι εντάσεις αυξάνονται, οι εκκλήσεις για διάλογο και συνεργασία γίνονται εντονότερες, με πολλούς να ζητούν από την ΕΕ να επανεξετάσει την προσέγγισή της για να αποφύγει έναν ζημιογόνο εμπορικό πόλεμο με την Κίνα.